Mag je huilen bij verdriet?
“ Ik weet het niet meer. Ik wil wel huilen, maar ook weer niet. Ik wil sterk zijn voor mijn vader en mijn moeder. En ik ben bang, bang dat als ik ga huilen het nooit meer over gaat.”
Mag je huilen als je net hoort dat een dierbare is overleden? Ja natuurlijk mag dat!
Maar moet het ook? Nee dat nou ook weer niet.
We vinden er allemaal wat van. Goed bedoelde adviezen worden vaak als dé waarheid gebracht. Maar die ene waarheid is er niet. Wat maken we het onszelf en elkaar daar toch lastig mee.
Hieronder wat verschillende aspecten van huilen.
Huilen, de verwachting van de omgeving.
“Huil maar niet meer. Dat gaat je toch niet helpen.” Of “Weet je wat jij zou moeten doen. Eens goed huilen.”
De omgeving verwacht van alles van je. Vaak goed bedoelde adviezen worden je aangereikt. Soms al direct na het overlijden of de uitvaart. En we passen ons zo graag aan, aan wat de omgeving van ons verwacht. We willen het zo graag goed doen. Onze omgeving verwacht dat we sterk zijn, dat we niet huilen en ons groot houden. Maar ook dat we dat juist wel doen en onze emoties tonen en eruit laten.
Huilen, de praktisch kant
Als iemand dood is gegaan dan is er veel te regelen. Je moet misschien wel andere mensen informeren per telefoon. Je moet adressen op rouwkaarten gaan schrijven. Je hebt een hele uitvaart te regelen.
En dan is het helemaal niet handig om te huilen. Want al huilend ben je slecht verstaanbaar door de telefoon. Al huilend is het lastig een gesprek te voeren over de uitvaart en de laatste wensen van de overledene. En tranen geven vlekken op die net geschreven enveloppen met rouwkaarten.
Huilen, in vergelijking
“Voor die en die is het veel erger dan voor mij. Ik kende diegene niet eens zo goed. Wat zullen ze wel niet van me denken als ik zo hard sta te huilen.”
Als we wat verder af staan van degene die dood is gegaan mogen we soms niet van onszelf huilen. We durven dan onze tranen niet te laten zien. We zijn bang om de ander aan te steken met ons verdriet. En we gaan vergelijken. En vinden dan altijd wel iemand voor wie het verdriet erger, groter moet zijn. Met als gevolg dat we die tranen inhouden, terugdringen.
De andere kant kan ook. Dat de bekenden nog harder huilen dan de nabestaande zelf. En als zij dan langs gaan bij die nabestaanden. Dan zijn het de nabestaanden die hen troosten met schouderklopjes en zakdoekjes.
Huilen, de bescherming
Soms is een ingrijpend verlies zo groot dat je niet kunt huilen. Het niet huilen is dan vaak een uitstel. Het is een beschermingsreactie van het brein om dat grote ingrijpende verlies niet in één keer toe te laten. Het verlies wordt mondjesmaat binnen gelaten tot zover je het aankunt. Zodat je gaandeweg het verlies uiteindelijk gaat bevatten en erkennen dat het gebeurd is.
Huilen, de emotie
Wel huilen kan helend zijn. Het is een uiting van verdriet hebben, van geraakt zijn. Een emotie die er mag zijn. Door te huilen uit je je verdriet en maak je je emoties los. Je verdriet wordt daardoor wat luchtiger. Je laat zo die emotie naar buiten gaan, letterlijk om ruimte te maken. Om te ademen.
Je verdriet kan echter ook in een andere vorm er zijn. Boosheid, slecht slapen, nergens zin in hebben. In welke energievorm dan ook, je emotie moet, kan en mag het lichaam weer verlaten. Tranen zijn daarbij een helpende vorm.
Huilen, de roep om hulp
“Zie mij huilen. Ik heb verdriet.”
Door te huilen tonen we ook aan onze omgeving hoe we ons voelen. We laten zien dat we pijn hebben, verdriet of geraakt zijn. En bewust of onbewust vragen we hiermee ook om hulp. We vragen daarmee om aandacht. Om getroost te worden of om steun. Het huilen appelleert bij anderen aan het gevoel dat ze willen helpen. Ze willen troosten of praktische hulp bieden. Ze voelen zich gesterkt dat ze kunnen helpen. Het mes snijdt daarmee aan twee kanten.
Huilen, wanneer het je uit komt.
Je verdriet kan zo overweldigend zijn. En om dat overweldigende gevoel nou de hele dag bij je te hebben. Dat hou je niet vol. Soms komt het even niet uit. Je hebt een belangrijke afspraak of zit net in de auto op weg naar werk.
Dan bewaar je je tranen voor wanneer het wel uit komt. Voor een moment dat je alleen bent. Of gewoon een geschikter moment op de dag.
Of de tranen komen gewoon helemaal niet. Terwijl je dat wel wilt. Er klaar voor bent. Er klaar méé bent. Je kan dan op zoek gaan naar manieren om juist die tranen ‘op te roepen’. Het bekijken van foto’s, het aanzetten van een huilfilm of het luisteren naar de muziek van de uitvaart bijvoorbeeld.
Huilen, op jouw manier
Als je verdriet hebt, als je rouwt, kunnen er ineens allemaal emoties opduiken. Je mág laten zien dat je verdriet hebt en huilt. Rouw is een normale reactie op verdriet. Maar het hoeft niet.
Accepteer dat wat je voelt of juist niet ok is. Het mag er zijn. Alles wat jij voelt of niet, is goed.
Uiteindelijk zal daardoor het verdriet zachter worden, wat beter te hanteren, te overzien. En kan je verdriet er zijn, zonder je te overweldigen.