Iets of iemand verliezen doet pijn. Hoe kan je leren leven met die pijn? Dat verlies in je leven verweven? Daar is geen handleiding voor.
Toch hebben we allemaal de veerkracht om verlies te dragen en weer te leven, maar nu mét ons verdriet. En dat gaat niet ineens. Rouwen is keihard werken. En stapje voor stapje, op jouw eigen wijze, kom je er. Zeker met dit stappenplan voor rouwen!
=> Slaap bij en rust uit
Rouwen is een vermoeiende bezigheid. Je wordt er doodmoe van. En waarschijnlijk zijn je nachten al niet je dat. Gun je hoofd en lichaam rust. Meld het op je werk of meld je eventueel ziek in ieder geval voor twee weken. Ga niet te snel weer aan het werk en voorbij aan je verdriet. Gebruik deze tijd (ook) om bij te slapen en uit te rusten.
=> Doe het samen
Soms wil je alleen maar diep wegkruipen onder de dekens. Gewoon alleen zijn. Maar doe dit niet te veel. Juist vrienden en familie willen je graag helpen. Door naar je te luisteren of je afleiding te bieden. Ook kunnen ze je helpen door wat voor je te doen.
Laat hen dus weten hoé ze jou kunnen helpen en wanneer. En vooral ook wanneer even niet. Het is voor je omgeving lastig in te schatten waar jij behoefte aan hebt. Dus jij moet hen zelf vertellen hoe je je voelt en waar je hulp bij kan gebruiken. Blijf in contact. Je hoeft het niet alleen te doen.
=> Deel je verhaal
Ook al vind je praten over je verlies misschien lastig. Het kan ook helpen. Vertel over jouw dierbare, die leuke herinneringen en de momenten waarop je hem of haar mist. Vertel hoe je je voelt en waar je behoefte aan hebt.
Het delen met anderen, het woorden geven aan jouw verlies, kan jouw verhaal betekenis en vorm geven. Praat met jouw naasten, een fijne vriendin of vreemden in een lotgenotengroep. Maar dit kan ook tegen een foto of gewoon voor je uit, al wandelend in de natuur. Zoek online contact of vertrouw je gedachten toe aan papier.
=> Kom in beweging
Bewegen is goed voor je. En als sporten niet je ding is. Dan kan je ook prima wandelen of fietsen. Door in beweging te zijn zorg je voor een gezonde inspanning. Je wordt er moe van. En dat is weer beter voor je nachtrust. Ook kan je je beter ontspannen na inspanning. Beweging is gezond voor lichaam, hoofd en hart. Je bent daardoor beter bestand tegen de stress van rouw en het heeft daarmee een positief effect op ons welzijn.
=> Wees lief voor jezelf
Wees mild voor jezelf. Gun jezelf de tijd en ruimte voor jouw rouw. Laat het móeten voor wat het is en luister naar je hart en lichaam.
Heb je behoefte aan rust? Neem dan de tijd om even heerlijk te ontspannen in een warm bad. Of doe helemaal niets. Gun jezelf die rust. Even nergens aan te denken, even niets te moeten.
Heb je juist de behoefte om wat te gaan doen? Vind afleiding in je werk. Ga sporten. Ga erop uit. Drink dat kopje thee bij een goed boek, kijk wat TV of leg een puzzel. Doe wat voor jou goed voelt! Ook als dat betekent dat de omgeving reageert met: Zou je dat nu wel doen?
En van lieverlee …
=> Doe energie op
Je kunt niet 24/7 met je verdriet bezig zijn. Rouwen kost zoveel energie. Het is daarom van belang om afleiding te vinden en ook weer op te laden. Energie krijg je door je gedachten op wat anders te richten en wat te gaan dóen. Zoek afleiding in je hobby’s. Kom in beweging. Of misschien ben je wel heel creatief. Ging je er graag op uit. Zoek een vriend op. Zorg dat je iets doet wat je echt leuk vindt. Dan krijg je vanzelf weer meer energie.
=> Laat energievreters (tijdelijk) links liggen
Zoek dingen en ook mensen op waar je energie van krijgt. Vind troost bij hen. Troost kan je verdriet niet wegnemen. Maar troost van anderen of jezelf biedt houvast en steun. Troost geeft je warmte en aandacht voor jou en jouw verlies.
Vermijd energie vreters. Zijn er dingen die nu echt teveel energie kosten. Of zijn er mensen die nu teveel van je vragen. Laat hen een tijdje links liggen.
=> Bouw routines op
Je leven weer oppakken lijkt onmogelijk. Door op vaste tijdstippen op te staan, echt wat te eten, bezigheden te hebben en weer naar bed te gaan krijg je weer grip op je leven. Plan daarbij niet je hele agenda vol. Begin met die kleine dagelijkse dingen en bouw dit uit. Ook werk kan je weer structuur en de nodige afleiding bezorgen.
Door een vast dagritme aan te houden, mét afwisselend ook aandacht voor het verdriet, zorg je voor overzicht en rust in die toch al aanwezige chaos in je hoofd.
Ook jaren later kunnen vaste routines en rituelen je helpen op de been te blijven als je op verwachte of onverwachte momenten van je sokken geblazen wordt.
=> Doe een verdriet momentje
Huilen mag, maar hoeft niet. Voel je je verdrietig, laat je tranen dan gewoon komen. Je verdriet mag er zijn. Ook jaren later nog. Huilen is een uiten van je lichaam. Huilen is helend en lucht op. Het maakt je verdriet wat lichter en geeft ruimte.
En komen de tranen juist op ongelegen momenten? Plan ze dan in op momenten dat het jou wel uitkomt. Gun jezelf dat uurtje volledig opgaan in je verdriet, maar herpak je daarna ook weer. Zo voorkom je dat je in je verdriet verdrinkt en tevens je verdriet niet verdringt.
En willen de tranen niet vanzelf komen, maar voel je wel dat het je zou helpen? Zoek ze op. Zet die film op waarbij je geheid wel huilt. Of zet de muziek van de uitvaart op, bekijk foto’s, films. Wat voor jou werkt.