Omgaan met verlies - iedereen heeft daar een eigen rouwroute in te gaan

6 tips voor omgaan met verlies

Iets of iemand verliezen doet pijn. Je leven staat op z’n kop. Je leven is grauw en grijs maar je verlangt naar kleur en zonneschijn. Je weet niet meer wie je bent of wat jij leuk vindt. Je wilt het anders, maar je weet niet wat en niet hoe.
We hebben allemaal de veerkracht om verlies te dragen en weer te (leren) leven met ons verdriet. Dat is moeilijk en kost energie. Je bent er ook niet in één dag. Rouwen is keihard werken. Maar stapje voor stapje op je eigen momenten, in je eigen tempo, op je eigen manier kom je er wel.
Rouwen doe je zelf, maar je hoeft dat niet alleen te doen. Wel kan je daar wat steun bij gebruiken. Deze 6 tips helpen je bij het omgaan met verlies.

1. Neem alle tijd die jij nodig hebt


Rouwen kost tijd. Tijd om te aanvaarden dat het ergste is gebeurd, hoe verdrietig ook. Tijd om het verdriet er te laten zijn en te doorgronden wat dat verlies voor jou betekent.
Men zegt wel tijd heelt alle wonden, maar dat is maar ten delen waar. Ja, gaandeweg kan het verdriet zachter worden of minder aanwezig, kunnen emoties je minder overspoelen en kan jij zelf beter met je emoties omgaan. Maar het verdriet zal blijven. Je leert wel hoe je kan omgaan met je verlies, hoe jij ermee kan leven.

Die rouw duurt ook niet even een paar weken of een paar maanden. Zelfs niet alleen dat ene jaar van al die eerste keren. Rouwen kent geen eindpunt. Die rouw blijft bij je de rest van je leven. Omdat je je dierbare de rest van je leven zult missen en het zal dan ook altijd je leven (blijven) beïnvloeden.
Gun jezelf die tijd. Jij bepaalt zelf het tempo. Iedereen rouwt op zijn eigen manier. En hoe je ook rouwt, het is goed.

2. Huilen mag


Rouw is een normale reactie op verdriet. Als je verdriet hebt, als je rouwt, komen er ineens allemaal emoties op. Zeker bij een overlijden van een dierbaar persoon die je zo na staat. Door te huilen maak je emoties los en laat je je verdriet gaan. Je verdriet wordt daardoor wat luchtiger. Het geeft je een beetje ruimte om te ademen. Uiteindelijk zal daardoor het verdriet zachter worden, wat beter te hanteren, te overzien. Je kan beter omgaan met je verlies. Je verdriet kan er zijn, zonder je te overweldigen.

Maar er kunnen ook andere emoties opkomen. Verwachte en volkomen onverwachte emoties. Ze kunnen je overspoelen. Ongeloof, verdriet, eenzaamheid, boosheid, rust en opluchting, onzekerheid…
Zo maar enkele emoties die je kán ervaren. Het is normaal dat deze emoties er zijn.

Er kunnen zelfs meerdere, tegenstrijdige emoties tegelijk zijn. Ook die emoties blijven komen, in de eerste dagen na het overlijden, maar ook de maanden en jaren erna. Op de meest onverwachte momenten. Telkens zal je die emoties herkennen en aandacht moeten geven. Zodat de scherpe randjes er van lieverlee af zullen gaan.

Ervaar jóuw verlies met jóuw emoties op jóuw manier. Daarin is geen goed of fout. Wat je ook doet of voelt of ervaart of juist niet, het is altijd goed. Je mág laten zien dat je verdriet hebt en huilt. Je bedoelt het niet eens bewust zo maar het is zelfs wel handig om zo hulp van anderen te krijgen. Vaak is dit juist een signaal naar anderen toe dat je op dat moment wel wat steun en aandacht kan gebruiken.

3. Kom in beweging, zoek afleiding


Je kunt niet 24/7 met je verdriet bezig zijn. In het begin huil je wellicht tranen met tuiten. Maar op een gegeven moment lijken ze opgedroogd. Het is echter niet zo dat je dan geen verdriet meer hebt. Het verdriet overspoelt je alleen wat minder.

Een mooi moment om je gedachten ook weer eens op wat anders te richten. Omdat rouwen zoveel energie kost is het van belang om afleiding te vinden en weer energie op te doen. Energie doe je op door dingen te gaan dóen.
Belangrijk is om in beweging te zijn. Letterlijk in beweging te komen.

Door in beweging te zijn zorg je voor een gezonde inspanning. Je wordt er moe van. Waardoor je je na de inspanning beter kan ontspannen. Bovendien is beweging gezond voor lichaam en geest. Je bent daardoor beter bestand tegen stress. Vaak gebeurt dat bewegen juist in de buitenlucht wat ook een positief effect heeft op ons welzijn.

Je kan natuurlijk ook je afleiding zoeken door je hobby’s weer op te pakken of misschien wel een nieuwe hobby starten. Dat kan buitenshuis zijn of lekker thuis. Ga er op uit, bezoek een stadje, een museum of tentoonstelling. Of pak dat boek dat je al lange tijd wilde lezen, ga puzzelen of lekker creatief bezig zijn. Maar ook lekker op de bank een filmpje of serie kijken kan een goede afleiding zijn. Zorg dat je iets doet wat je echt leuk vindt. Dan krijg je vanzelf weer meer energie.

4. Wees lief voor jezelf


Rouwen kan veel energie van je vragen. Naast het hebben van je verdriet zelf en het omgaan met je wirwar aan emoties kan rouw ook zorgen voor een slechte nachtrust en vermoeidheid door zorgen en verwardheid.
Vergeet dan ook niet om goed voor jezelf te zorgen!

Zorg voor een goede gezondheid door te eten en ook gezond te eten.
Zorg voor voldoende inspanning, beweging en afleiding.
En zorg voor voldoende rust zodat je lichaam en je geest kunnen ontspannen.

Wees lief voor jezelf. Accepteer dat je leven (tijdelijk) niet gaat zoals je zelf wilt. Ondanks wat de omgeving ervan vindt, zoek je eigen manier van omgaan met jouw verlies. Een goed of fout is er niet.
Neem de tijd voor jezelf zoals dat goed voelt en blijf in contact met jouw vrienden en familie. Accepteer hun luisterend oor en aangeboden hulp. Verwen jezelf met een goede jankfilm op de bank. Ga een keertje extra naar de sauna met een vriendin. Pak een rustmoment midden op de dag door te gaan lezen of gewoon even een momentje te liggen.
En aanvaard dat je ook weer mag genieten. Dit zal je steeds beter afgaan.

Ja, het is heel verdrietig dat je dierbare er niet meer is. Absoluut. En het doet pijn, je wilt het anders. En dat gevoel mag er ook zijn. Maar je mag ook weer gaan genieten van die kleine en grotere (geluks)momenten. En daar hoef je je niet schuldig over te voelen. Je mag weer lachen. Je mag weer genieten. Je mag je weer tevreden en zelfs gelukkig voelen, ondanks jouw verdriet. Dat gevoel mag er óók zijn. Gun het jezelf.

5. Praten


Ook al moet jíj het zelf doen, je hoeft het niet alléen te doen. Omgaan met verlies doe je liever samen.
Praat met je vrienden en je familie. Doe je verhaal. Vertel wat het verlies voor jou is en wat het met je doet. Vertel over die leuke, mooie momenten die jullie samen hadden. Of wanneer je je dierbare het meest mist. Geef aan hoe je je voelt en waar je behoefte aan hebt. Laat anderen je helpen door naar je te luisteren en er voor je te zijn. Vraag die ruimte en aandacht voor jou en voor jouw behoefte. Ook als dat betekent dat je juist even met rust gelaten wil worden. Niet wil praten. Of juist wat afleiding van je verdriet wil.

En vraag ook hulp bij hele praktische zaken als boodschappen doen of de kinderen naar de sport brengen. Je omgeving vindt het fijn als je aangeeft wat ze voor je kunnen doen. Ze willen graag helpen. Vaak weten ze echter niet hoe en waarmee. Fijn als jij het hen vertelt.

Of zoek lotgenoten op waarin je je kan herkennen die het ook moeilijk hebben met een verlies. Wellicht helpt een digitaal forum, een rouwcafé of het bijwonen van lezingen over rouw jou.
Zoek die manier die bij jou past zodat je niet het gevoel krijgt dat je er alleen voor staat. Aandacht en zorg van mensen om je heen kan juist helpend zijn bij het omgaan met jouw verlies.

6. Herinneren, Aanvaarden en Leven


Rouw duurt niet ‘maar’ een paar weken of een paar maanden. Zelfs niet alleen dat ene jaar met al die eerste keren. De rouw blijft bij je de rest van je leven. Je zult moeten leren omgaan met jouw verlies. Omdat je je dierbare de rest van je leven zult missen.
En telkens zijn er van die mijlpalen in je leven waarin je aan je dierbare denkt. Die verwachte momenten als verjaardagen of de kerst. Maar ook op onverwachte momenten door dat ene liedje of die o zo herkenbare geur.

Ook vinden er steeds weer grote gebeurtenissen in je leven plaats als een bruiloft, het krijgen van kinderen of de kinderen die kinderen krijgen. En van die daarmee samenhangende momenten als het behalen van hun zwemdiploma, het naar de basisschool gaan of het eindexamen doen. Maar ook die nieuwe baan, die grote reis of het verlies van een andere dierbare. Je had het zo graag samen mét je dierbare willen beleven.
Op dat soort momenten Herinner je je bewust je dierbare, heb je te Aanvaarden dat diegene er niet meer is en heb je verder te Leven (met je verdriet).