“Toen mijn hamster dood ging was ik ook wel 2 weken helemaal van slag, hoor. Doodnormaal. ”
“Wat fijn dat je alweer zo kunt lachen!” of “Wat ben jij sterk, dat je er zo kunt zijn voor de kinderen.” Oh ze kunnen zo pijnlijk zijn, die veelal goedbedoelde adviezen en clichés die gezegd worden om je op te beuren, om je te troosten. Maar ze kunnen zó kwetsend zijn. En hoe kan je dan reageren?
Lastig om te verduren
“Geef het tijd, tijd heelt alle wonden.” Veelal bedoelen mensen het goed. Ze willen alleen maar helpen. Op zijn minst is zo’n opmerking ongemakkelijk. Mensen kunnen zulke onhandige dingen zeggen. Het is namelijk heel menselijk dat we het omgaan met verdriet maar lastig vinden.
We weten eigenlijk niet goed wat te zeggen of wat te doen. We voelen ons ongemakkelijk bij het omgaan met verlies. En soms zeggen we daarom maar helemaal niks.
De kans is aanwezig dat we het verdriet gaan bagatelliseren. “Och, Joop bij Financiën die heeft beide ouders verloren. In 2 weken tijd!. Dat lijkt me pas erg. Jij hebt gelukkig je moeder nog.”
Sommige willen het praten over het verdriet vermijden en gaan over hele andere dingen praten. Of ze proberen jou en je verdriet helemaal zelfs te ontwijken door in de winkel een ander gangpad te kiezen.
Weer anderen willen juist laten zien dat ze zó ontzettend meeleven. “Oh wat ontzettend erg voor je. Ik ken iemand die na 10 jaar nog niet uit de rouw is. En jij staat nog maar aan het begin.”
We willen vaak de ander zo snel mogelijk troosten. “Droog je tranen maar. Hier heb je een zakdoekje. Het komt wel goed.” Alles om maar zo snel mogelijk weg te zijn bij het verdriet en de tranen.
“Beter zeggen we: Huil maar. Vertel maar, ik luister. Ik ben er voor je.”
Bedank vriendelijk en kies zelf wat bij jou past
We staan ook al snel klaar met tips. “Weet je wat jij moet doen, lekker een warm bad nemen.” Iedereen heeft wel goede adviezen wat je zou moeten doen (of juist niet) omdat dat bij hén zo werkte. Maar ook deze kunnen ontzettend kwetsend en irritant zijn.
Je kan hier ontzettend boos om worden. Beter, maar zeker niet makkelijker, is het om je schouders op te halen. Om te bedanken voor deze goedbedoelde adviezen. En eruit te halen wat voor jou kan werken. En alleen met die steun en tips aan de slag te gaan die jou gaan helpen. En leg vooral al die andere naast je neer.
De 7 tips:
1
Besef dat sommige opmerkingen troostend bedoeld zijn. Hoe onhandig en kwetsend ook.
2
Is het een vreemde? Laat de opmerking van je af glijden. Besteed je energie niet aan het (boos) in discussie gaan of gefrustreerd blijven over hoe kwetsen sommige mensen kunnen zijn. Besteed deze energie liever aan jezelf.
3
Is het een bekende of naaste? Laat ook dan de opmerking van je af glijden. Of ga met hen het gesprek aan en zeg dat dit je niet helpt. Probeer ook aan te geven wat wel helpend is.
4
Bedenk en voel vooral waar jouw behoeften liggen. Probeer deze voor jezelf zo helder en duidelijk mogelijk te krijgen. Realiseer je ook dat dit per dag of zelfs per minuut kan verschillen.
5
Maak aan de mensen om je heen duidelijk waar jij behoefte aan hebt. En wat ze (wel) voor je kunnen betekenen. Hoe ze je daadwerkelijk kunnen helpen.
6
Bedank vriendelijk voor de goedbedoelde adviezen en kies vooral wat jou past.
7
Blijf in verbinding met de mensen om je heen, ook als ze een keer een onhandig advies hebben gegeven. Ze bedoelen het goed en je kan ze nog hard nodig hebben.
Open zijn helpt
In de eerste weken na het verlies heeft iedereen nog aandacht voor jou. Zeker na enkele maanden kan het echter lastig voelen om te praten over jouw verdriet. Jouw tranen zitten hoog. En de wereld draait door waardoor je omgeving minder aandacht heeft voor jouw gemis.
Ook kan het nog steeds moeilijk voor je zijn om aan te geven wat jij dan wilt. De chaos in je hoofd is er nog steeds. En de tegenstrijdige gevoelens blijven nog wel een tijdje. Want wat wil je nu eigenlijk?
Goed bedoelde ‘hulp’ kan dan heel verkeerd vallen bij jou. Jouw leven staat voor jouw gevoel nog stil. Ook heb jij jouw eigen unieke manier om je verdriet te verduren en om te gaan met jouw verlies. Toch komen deze clichés voort uit de behoefte van mensen om te helpen. Om je te troosten, je te steunen, je verder te helpen.
Alleen door te vertellen waar je echt behoefte aan hebt, ook na verloop van tijd, kan je anderen ‘sturen’ hoe ze je kunnen helpen. En je daadwerkelijk tot steun zijn. Daar open over zijn helpt echt.